Jezero Provala – kupanje, informacije i zanimljivosti
Najdublje jezero u Vojvodini od 5 do 19 m dubine je jezero Provala u opštini Bač, blizu mesta Vajska. Ovo jezero je nastalo nakon velike poplave Dunava.
Tada, 1926. godine, reka Dunav je probila nasip i izdubila već postojeći basen prirodnog jezera. Zahvaljujući podzemnim kanalima, jezero je povezano sa Dunavom, pa se na taj način non-stop dopunjuje vodom.
Jezero služi pre svega za kupanje i relaksaciju u toplim danima leta jer je pored jezera napravljen lep kompleks sa infrastrukturom, kao i mesto za kampovanje.
Takođe, pošto je jezero bogato ribom, ribolovci ga često posećuju, pecaju, takmiče se, spremaju riblje čorbe, jednom rečju – uživaju.
Od Beograda do jezera Provala ima oko 170 km i autom se stiže za malo više od 2 sata, putem preko Novog Sada.
Jezero Provala – informacije i zanimljivosti. Jezero Provala se nalazi, dakle, nadomak sela Vajska, i najdublje je jezero u Vojvodini. Dubina mu seže od 5 do 19 m. To je i najveće kupalište u opštini Bač gde se preko leta okupi i do 3000 kupača. Pored prirodnog hlada koji stvara okolna šuma, peskovite plaže i razonode za najmlađe, jezero Provala je izuzetno bogato ribom, te je omiljeno mesto i za ribolovce.
Pre nekih dvadesetak i više godina je na obali Provale radio motel u sklopu plaže, a ljudi su zbog prirodnih lepota koje nudi taj krajolik dolazili sa svih strana zemlje. Turistima se i danas sviđa voda, plaža, mir koji imaju i to što je Provala jedino kupalište u okolini Bača.
Prema podacima do kojih smo došli, pre desetak godina (2009. god.), opština Bač je tvrdila da jezero nije u njihovoj nadležnosti i da malo šta mogu učiniti po pitanju njegovog uređenja. Nakon nekoliko godina (2011. god.), zahvaljujući zalaganju Turističke organizacije opštine Bač, plaža na zapadnoj strani je očišćena, postavljeni su suncobrani i tuševi. Urađeno je izmuljavanje jezera i uređen je kamp u šumi.
Tako je jezero Provala ponovo postalo idealno mesto za letnji porodični odmor. Prvih desetak metara jezera je plitko, tako da je kao stvoreno za najmlađe plivače. Uređenje same plaže, kao i izmuljavanje jezera, predstavljaju jedan značajan potez za proširivanje turističke ponude ovog kraja jer rekreativni sadržaji predstavljaju vrlo bitan element u vanpansionskom turizmu. Na taj način se produžava boravak turista u ovoj turističkoj opštini.
Takođe, jezero Provala ima veliki značaj i za same stanovnike opštine Bač jer su oni navikli da dolaze na ovo kupalište. Provala ili “vajštanska kopakabana” kako je neki nazivaju, može dnevno da primi od 1500 do 2000 kupača.
Svako ko želi da uđe do jezera automobilom mora da plati ekološku taksu, a za pešake i bicikliste ulaz je besplatan.
Oko jezera Provala se nalazi šuma koja je zaista prava oaza za sve one ljude koji vole lov i prirodu. Delovi jezera koji imaju peščanu obalu su preuređeni u lepu plažu, pa ona predstavlja najveće kupalište u ovom regionu. Na plaži postoje suncobrani, kabine za presvlačenje, toaleti, tuševi, kao i svi drugi sadržaji koji su potrebni da bi turisti sprovodili zabavne i sportske aktivnosti. Tu je splav sa skakaonicom, dečje igralište, teren za odbojku, teren za vaterpolo, kamp.
U letnjim mesecima na jezeru Provala se održava moto-skup, kao i sportski turnir Prvenstvo Srbije u odbojci na pesku. Bitno je istaći da se ovde nalazi i letnja škola odbojke za decu koju vodi naš proslavljeni odbojkaš Vanja Grbić.
Šta treba obići oko jezera Provala? U okolini jezera Provala turisti mogu obići tvrđavu Bač. Ova tvrđava u mestu Bač jeste jedno od najznačajnijih i najbolje očuvanih srednjovekovnih utvrđenja na celoj teritoriji Vojvodine. Čitav ovaj lokalitet na kom se tvrđava nalazi je izuzetno pogodan za razvoj turizma. Teren je vekovima bio branjen od neprijateljskih napada zahvaljujući prirodnim mogućnostima odbrane, tj. reci Dunav koja je vekovima predstavljala prepreku i granicu carstava.
Tvrđava Bač je verovatno nastala u vreme kralja Karla Roberta Anžujskog koji je između 1338. i 1342. godine rešio da ojača granice svoga kraljevstva. U to vreme je jačalo i carstvo srpskog cara Dušana, pa su ratni sukobi između Srbije i Ugarske bili česti. Izgleda da je upravo to i bio razlog podizanja ove tvrđave.
Nakon toga, tokom dva veka, tvrđava se stalno dograđivala i ojačavala. Bio je čest slučaj da radove vode nadbiskupi, odnosno župani. Tako je zapamćen i veliki trud Petra II Varadija za koga je poznato da je bio ljubitelj umetnosti, humanista i naučnik. On je u periodu između 1495. i 1501. godine uspeo da produbi vodene rovove oko ove tvrđave i da zaokruži graditeljski opus.
Na mestu gde je reka Mostonga meandrirala, stvorio se prirodno uzdignuti teren. Tu je nekada bilo podgrađe ograđeno palisadama. Do njega se ulazilo preko mostića i jednu manju kulu sa kapijom. Na ostrvcetu je bio zamak okružen vodom sa svih strana. Osnova same tvrđave je bila površine od 5600 m2 trapezoidnog oblika. Sa svake strane, na pet mesta, bile su odbrambene kule.
Tvrđava je nekada izgledala moćno i zaista je bila dominantna u bačkoj ravnici. Posle bitke na Mohaču, 1526. godine, Bač je pao u ruke turskog osvajača. Tursku vojsku je predvodio Sulejman Veličanstveni. Vrlo brzo, nakon samo godinu dana, Jovan Nenad je uspeo da povrati Bač. Ipak, Turci uspostavljaju konačnu vlast i vladaju dug period nakon odsudnih bitaka.
Dosta podataka o tvrđavi je ostavio Evlija Čelebi. U jednom zapisu iz 1665. godine, on je rekao kako je ova tvrđava predivna i kako se nalazi na jezeru koje dobija vodu iz Dunava.
Kada se ovaj kraj oslobađao od Turaka 1686. godine, dosta je stradao. U vreme Rakocijevog ustanka, tvrđava je paljena i rušena, a sam Bač je imao velike gubitke.
1948. godine tvrđava je proglašena spomenikom kulture i tada je prekinuto njeno propadanje. Pristupilo se njenoj konzervaciji i očuvanju.
Turistička organizacija opštine Bač uspešno radi na reklamiranju potencijala ovog kraja. Pored kupališta na jezeru Provala, ova organizacija preporučuje i obilazak Franjevačkog samostana koji potiče iz 12. veka.
Turisti mogu razgledati crkvu, zvonik, samostanske hodnike i slušati zanimljivosti iz prošlosti ovog kraja.
Preporučuje se i poseta tzv. Didinoj kući. Ova kuća je tradicionalna šokačka kuća u kojoj se mogu posmatrati predmeti od zlatoveza, stari nameštaj, kovačnica. U blizini, na samo 14 km od Bača, nalazi se i manastir Bođani.
Smeštaj u okolini jezera Provala. U sklopu jezera Provala nalazi se ugostiteljsko-turistički objekat “Bački dvor”. U restoranu se može uživati u tradicionalnoj domaćoj i stranoj kuhinji, a na raspolaganju su i bar kafe, letnja terasa i parking. Od smeštajnog kapaciteta “Bački dvor” nudi osam dvokrevetnih soba sa zasebnim kupatilima, bežičnim internetom, TV uređajima. Restoran poseduje i posebno mesto za venčanja, prijeme, proslave i sve ostale vrste svečanosti.
Oko ovog objekta je šumska oaza i peščana plaža jezera Provala, pa gosti mogu uživati u prirodi, ribolovu ili kupanju u letnjim mesecima.