Semeteško jezero- informacije, geografski položaj
Semeteško jezero koje nastaje pri jakom pomeranju tektonskih ploča, odnosno zemljotresa, ili prosto nastaje pod uticajem čoveka, kada dolazi do kliženja velike mase zemlje, što za posledicu ima predgrađivanje rečnog toka, te se za njega često kaže da nosi titulu najvećeg urniskog (urvinskog) jezera na zapadnoj strani Kopaonika, najvećeg masiva u našoj zemlji, pored njega postoje još dva poznata u ovom kraju, to su Gornje (Dugačko) i Donje (Malo) jezero.
Jedan deo ove veleletne planine je zaštićena zona (nacionalni park Kopaonik), od koje se na 200 metara nalazi Semetesko jezero, planina poseduje najveći skijaški centar u Srbiji što je čini još primamljivijom za turiste.
Jezero se nalazi u ataru sela Semeteš, naselja u opštini Raška u Raškom okrugu, uz opštinu Leposavić, na samim obroncima pomenute planine.
Ovo naselje broji svega 90 stanovnika prema popisu stanovništva iz 2011. godine, primećuje se znatan pad stanovništva u odnosu na desetak godina u nazad kada je ono bilo u potpunosti naseljeno.
Selo je izuzetno zanimljivo jer su kuće u njemu podizane na vrlo strmom terenu.
Ono što je karakteristično za ovo jezero je njegov kružni oblik, prečnika oko 60 metara.
Takođe je veoma zanimljivo to što jezero uvek ima isti nivo vode, kojom se snabdeva najvećim delom iz podvodnih izvora, a manjim delom iz dva izvora koja se nalaze iznad jezera.
Tačnu dubinu jezera nije moguće izmeriti, jer podvodni izvori, čija je širina i dubina izuzetno velika, prave na središnjem delu jezera levak.
Mnogo je ronioca koji su pokušavali da izmere dubinu Semeteškog jezera, ali niko od njih se nije usuđivao da zaroni dalje od 15 metara dubine, s obzirom da se na toj dubini javljaju jake vodene struje, koje povlače- vuku u dubinu.
Prosečna temperatura u jezeru iznosi 10 stepena Celzijusa, dok je za vreme toplih dana, u julu i avgustu, znatno viša i iznosi oko 20 stepena Celzijusa, retko kad se desi da pređe 20 stepena Celzijusa.
Iz Semeteškog jezera ističe Semeteška reka, koja se kasnije uliva u reku Radošić. I dalje je pravo čudo kako nivo vode u jezeru ostaje isti, bez obzira na količinu vode koja otekne.
Smešteno na 15- ak kilometara od Raške, nalazi se na nadmorskoj visini od 900 metara. Njegova dužina dostiže osamdesetak metara, a njegova voda je zelene boje.
Predstavlja jedinstvenu prirodnu pojavu na Balkanu, s obzirom da su čudo ovog jezera ploveća ostrva koje pomera vetar, a na ovim malim ostrvima se nalazi drveće i rastinje.
Legende o Semeteškom jezeru
Kako niko nije uspeo da detaljno istraži dno ovog jezera, čak ni profesionalni ronioci, te je ono ostalo do dan danas misterija, kako za naučnike, tako za meštane ovog područja i turiste koji ga rado posećuju diveći se njegovoj lepoti, uz određenu dozu strahopoštovanja.
Kako se ne zna kada je i kako je tačno nastalo Semeteško jezero, u narodu ne prestaju da kruže razne legende o njemu.
Jedna od legendi glasi da je neki nepoznat pop želeo da obavi vršidbu na Svetog Ćirila (Konstantin Filozof, poznatiji kao Sveti Ćirilo, zaslužan je za donošenje pismenosti i hrišćanstva slovenskom narodu zajedno sa svojim bratom Metodijem.
Iz glagoljice se razvila azbuka koja je dobila ime “ćirilica“, naravno u njegovo ime.) kada su ga stanovnici ovog područja upozorili da ne bi trebalo to da radi.
Prema ovoj legendi, nakon što pop nije želeo da posluša meštane, te je nastavio sa svojom vršidbom, zemlja se otvorila i u istom trenutku progutala njega zajedno sa konjima, nakon čega je na tom mestu iskuljala voda od koje je kasnije nastalo Semeteško jezero, čija zelena površina od tog trenutka nije prestala da treperi.
Prema drugoj legendi u jezeru živi strašna, velika, aždaja koja izlazi na površinu jezera samo kada padne noć i oglašava se. Prema rečima meštana skoro svako veče dopiru neartikulisani zvuci poput rike neke čudne životinje.
Niko nije smeo da bude u blizini jezera kada smrkne, svi bi u strahu otišli kućama i zaključali vrata i prozore kako bi bili bezbedni od te strašne aždaje.
Ova priča je zaintrigirala mnoge ronioce širom naše zemlje, priča se da su čak ronioci iz Beograda dolazili kako bi u jezeru pronašli ovu zver.
Ronioci su ronili sve do dubine od 10 metara, ali se nisu usudili da zarone u središnji deo odakle je izvirao jak mlaz vode. Mnogi veruju da se baš u tom mlazu, u središnjem delu jezera, preko dana skiva aždaja.
Međutim, meštani smatraju da se nakon ovih pokušaja da je otkriju i uhvate, aždaja povukla, te da se sve ređe oglašava.
Oni su se sve više oslobađali straha od nje, pa je čak uz samu obalu jezera sagrađena jedna mala vikendica.
Prema jednom delu meštana, aždaja nikada nije ni postojala, a zvuke koji su se čuli upućivala je neka retka vrsta žabe ili ptice koja se u to vreme nalazila na tom području.
Pešačka tura “Semeteško jezero“
Pešačka tura “Semeteško jezero“ je prema stepenu težine izrazito teška i duga tura, koja traje između 8 časova i 10 časova.
Između brda “Orlovca“, koje se nalazi na nadmorskoj visini od 1 149 metara, i Gornjeg brda, koje se nalazi na nešto manjoj nadmorskoj visini od 941 metara, koja se nalaze odmah iznad Semeteškog jezera, u uvalama su smeštena dva pomenuta uvinska jezera na nadmorskoj visini od 1 030 metara i 1 050 metara, koja možete vrlo lako obići kada idete iz smera Raskrsnice, s obzirom da se ona nalaze odmah pored markirane staze.
Markirana staza planinarske transverzale “Josif Pančić“ predstavlja najidealniji put za pešačenje do Semeteškog jezera. Vrlo je važno da pratite označenu stazu kako biste što brze i bezbednije stigli do “cilja“.
Obeleženom stazom možete doći do Jablanove ravni, na kojoj se nalazi kontrolna tačka 6, iz samog centra naselja konaci “Sunčani vrhovi“. Odakle Vam je potrebno otprilike 120 minuta laganijeg hoda.
Od KT- 6, odnosno kontrolne tačke 6 koja predstavlja Jablanovu ravan, odvaja se prema zapadu markirana staza, pored rudnika “Suva ruda“, dolinom Barske reke, stižete za navedeno vreme do jezera.
Drugi put od Jablanove ravni je markiranom stazom u pravcu severa preko Hajdučke česme do Raskrsnice, gde se nalaze krupne kamene stene. Na jednoj od ovih stena nalazi se spomen ploča iz NOB-a.
Na ovom mestu dolazi do odvajanja markirane staze koja vodi kroz dolinu (smer jug- jugozapad) odakle Vam treba skoro dva sata da dođete do Semeteškog jezera.
U povratku možete ići istim putem do centra, ili možete iči do sela Lisina koje se nalazi na oko sat vremena odatle. Ukoliko ste se umorili od pešaćenja, iz sela možete sesti na redovnu autobusku liniju Rudnica- Kopaonik i na taj način stići do centra naselja.
Obavezno se savetuje da se ne upuštate u pešačku turu ukoliko sa sobom niste poneli kartu Kopaonika, kao i kompas.
Neophodno je da na sebi imate obuću koja je prikladna za ovako dugu i zahtevnu stazu, kao i odeću s obzirom na nadmorsku visinu. Ova pešačka tura je duga i zaista iziskuje energiju, te je potrebno da imate veoma dobru fizičku kondiciju.
Semeteško jezero je poribljeno tek pre nekoliko godina, kada su njega doneli pretežno babušku i šarana.
Poribljavanje jezera dovelo je do znatnog pomućena vode, mnogi su ljuti zbog ovakvog čina s obzirom da je ono pre poribljavanja bilo izuzetno bistro, dok ga sada mute ribe. Smatraju da je jezero bilo lepše pre poribljavanja.
