Brestovačka banja – info i zanimljivosti
U jugoistočnoj Srbiji, u podgorini Crnog Vrha koji se nalazi na nadmorsoj visni od 1 027 metara, na samo 8 kilometara od Bora, smeštena je Brestovačka banja.
Nalazi se na nadmorskoj visini od 385 metara, te se zbog toga odlikuje umereno- kontinentalnom klimom i veoma svežim i čistim vazduhom.
Svoje ime je dobila po selu Brestovac koje se nalazi na samo četiri kilometara od nje. Šuma, koja se sastoji od pretežno listopadnog i četinarskog drveća, prostire se oko nje na površini od devet hektara.
Bila je poznata još za vreme Rimljana, koji su koristili banju u svrhe kupališta, kao i u svrhe lečilišta. Postoje i pouzdani dokazi da su ovu banju posećivali i koristili Turci. Predstavnici obe kraljevske dinastije boravile su u njoj, te samim tim spada u jednu od tri “Dvorske Banje“ u Srbiji.
Knjeginja Ljubica, žena kneza Miloša, došla je u banju odmah nakon oslobođenja od Turaka, da bi joj se kasnije pridružio njen suprug, koji je samo povremeno svraćao i u te svrhe sebi sagradio konak.
Milošev konak je sazidan negde između 1835. i 1837. godine u stilu tradicionalne arhitekture prve polovine 19. veka.
Glavni ulaz u zgradu nalazi se na zapadnoj strani, a sporedni ulaz se nalazi na istočnoj strani. Balkon, koji ima drvenu ogradu i nosače od profilisanih greda, nalazi se uz glavni ulaz zgrade. Ka odvojenoj prostoriji za spremanje hrane, takozvnoj “odžakliji“ vodila su sporedna vrata, a ova prostorija je bila od velikog značaja za bezbednost knjaza.
U Brestovačkoj banji, knez Miloš je obavljao uobičajne državne poslove, nakon čega bi povremeno izlazio u šetnju do okolnih banjskih izvora, od kojih je najviše obilazio “gornji kladenac“.
Milošev konak se nalazi pod zaštitom države od 1949. godine, a u njegovim okvirima nalazi se stalna istorijsko etnološka postavka Muzeja rudarstva i metalurgije iz Bora.
U muzeju je izložena postavka poznata pod nazivom “Brestovačka Banja u doba kneza Miloša“, koja je izdvojena u sledećim enterijerima: srpska gradska soba, Miloševa soba, turska soba i etno soba.
Pod stalnom postavkom misli se na svedočanstvo i duh vremena u kom je ova banja imala status “dvorske banje“, a taj naziv je dobila po tome što se nalazi naspram Kneževog dvorca dinastije Karađorđević.
Visećim stalcima od orahovine ukrašeni su zidovi centralne sobe, koji su služili za stavljanje kandila i svećnjaka.
Ovde se nalazi fotografija beleške na kamenu koja nam govori o prvoj poseti Jevrema Obrenovića i knjeginje Ljubice Brestovačkoj Banji, kao i karta Kneževine Srbije iz davne 1833. godine.
Odelo kneza Miloša, njegov portret, fotografije “Novina srbskih“ koje su u to vreme redovno izveštavale o posetama kneza i njegove porodice ovoj banji, kao i uniforme miloševih gardista i muzičara, ispunjavaju “Miloševu sobu“. U “Etno sobi“ je izložena postavka srpske ženske i muške građanske nošnje, dok se u “Turskoj sobi“ možete upoznati sa načinom odevanja Turaka i elementima orijentalnog pokućstva u to vreme, u Srbiji.
Knežev dvorac, koji se nalazi preko puta Miloševog konaka, sagradio je Knez Aleksandar I Karađorđevć koji je došao na vlast 1842. godine.
Dvorac je u osnovi pravougaonog oblika, na sprat, a spoljni i unutrašnji zidovi su veoma jaki. Utisak koji ostavlja ukazuje na uticaj gradske arhitekture, koja je u to vreme preovladavala Zapadom. Ukoliko želite da posetite Knežev dvorac, potrebno je da kontaktirate
Turističku organizaciju Bora, a on je inače otvoren za posetioce od aprila meseca do oktobra meseca.
Letnjikovac i prva kupatila podigao je kralj Petar I Karađorđević 1905. godine u Brestovačkoj banji, a samo godinu dana kasnije otvoren je i prvi hotel “Izletnik“, koji važi za najstariji hotel u Srbiji.
Bolesti koje se leče u Brestovačkoj Banji
Stručne hemijske analize, koje je sproveo Baron Harder, potvrdile su lekovita svojstva vode Brestovačke Banje, koje su bogate kalijumom, magnezijumom, bromom, bakrom, kalcijumom, jodom, radijumom, hlorom i litijumom, a pripadaju oligotermalnim vodama.
Uz obalu rečice Pujice nalaze se izvori lekovitie vode u Brestovačkoj Banji, od kojih je samo deset stručno ispitano.
Geološka struktura ovog podneblja je takva da pojava termomineralnih izvora nije neobična, s obzirom da je ovde nekada bila izrazita vulkanska aktivnost, a vode sa izvora pripadaju heteotermama gde se temperature vode kreću od 32 do 38 stepena Celzijusa, i hiperterme, gde temperatura iznosi 40 stepena Celzijusa.
Vode su bez gasnih mehurića, taloga i mirisa, bistre su i pomalo žućkaste, a sam ukus je alkalan. Ova banja pripada Timočkoj vulkanskoj eruptivnoj oblasti. Na samo 3 do 4 sata od Brestovca, zapadno, nalazi se pet izvora koji izviru na 30 metara dužine u tesnoj dolini potoka Bujica, na njegovom samom kraju.
Toplotu od 39 stepena Celzijusa pokazuje prvi izvor, dok drugi, koji je od prvog udaljen 6 metara, pokazuje temperaturu od 37,8 stepena Celzijusa. Treći izvor pokazuje temperaturu vode istu koliko i drugi, a nalazi se na 15 metara od njega.
Prema istoku, na 12 metara od trećeg izvora, nalazi se četvrti izvor u kom se posetioci kupaju i njegova toplota pri ždrelu iznosi blizu 40 stepena Celzijusa. Peti izvor koji se koristi u svrhe ispiranja očiju pokazuje temperatusu od 35.7 stepena Celzijusa, a nalazi se na samo 4 metara od četvrtog.
Iz pukotina performirane stene izlaze svi izvori vode koja je veoma značajna za primenu u lečenju različitih bolesti, kako zbog svoje toplote, tako i zbog rastvorenih lekovitih soli u njoj.
Ono što je zanimljivo je da na 1 000 grama vode mineralizacija vode nijednog izvora ne prelazi jedan gram mineralih sastojaka, zbog čega je definisana kao indiferentna terma, koja se primenjuje u svrhu banjskog lečenja kupajem i pijenjem.
Postoji nekoliko mogućnosti primene u lečenju ovom vodom, jedna od njih je korišćenje bazena, odnosno fizikalna terapija u kojoj se koristi kao pomoćna lekovita sredstva uz medikamente, a koristi se na više načina i to: konzumiranjem, ispitanjem što je retko, orošavanjem i kao što je već pomenuto kupanjem, a način korišćenja zavisi od vrste oboljenja koje se tretira.
Zahvaljujući svom bogatom sastavu, bolesti na koje se najuspešnije primenjuju su:
–oboljenja i povrede lokomotornog aparata (degenerativna reumatska oboljenja, reumatski artritis predstavlja hronično, zapaljensko reumatsko oboljenje, nepoznatog uzroka, a ono što karakteriše ovu bolest je jutarnja ukočenost, osetljivost pri pokretima, otok zgloba itd.)
–psorijatični artritis koji se karakteriše crvenim suvim pečatima, koji mogu biti bilo gde na koži. Kada pečati prodru duboko u tkivo ispod kože, proširuju se na zglobove, te samim tim dolazi do psorijatičnog artritisa.
Za ovu bolest nema leka, ali se može držati pod kontrolom, a neki od simptoma su: smanjena pokretljivost zgloba, česti konjuktivitisi, a može se proširiti i na kardiovaskularni sistem.), hronična oboljenja zglobova (artritis predstavlja upalu zglobova i postoji na preko 100 različitih oblika ovog oboljenja, od kojih su najčešći: osteoartritis, giht i reumatoidni artritis), oboljenja mišića (istegnuće, mišićne atrofije, miomi, nagnječenje, mišićne distrofije, ravni tabani), zapaljenske promene na koži, posledice povreda kostiju i mekih delova (otoci, bolovi), oboljenja bubrega, smajenje želudačnog aciditeta, oboljenja živaca, povećane diureze (količina urina koja se izluči za 24 časa, a njena normalna vrednost iznosi 1 500 do 2 000 mililitara.
Diureza manja od 500 mililitara naziva se Oligurija, Poliurija predstavlja diurezu veću od 2 500 mililitara, dok se pod Anurijom podrazumeva potpuni prestanak lučenja mokraće), hronična ginekološka oboljenja, zapaljenja sluznice gornjih respiratornih organa.
Ono što je veoma bitno je da pre primene bilo koje od terapija, pre samog dolaska u banju odete kod lekara radi obavljanja stručnog pregleda i pristupa podacima iz Vaše istorije bolesti.
Zanimljivosti
Jedno od najlepših jezera, Borsko jezero, nalazi se na desetak kilometara od banje. Za vreme vrelih dana posetioci ovde nalaze svoj spas, a jezero je čisto, okruženo zelenilom, sa veoma prijatnom temperaturom vode.
Ovaj kraj je sam po sebi vrlo popularan jer sadrži značajne istorijske spomenike od kojih su najpoznatiji: tursko kupatilo, dvorac Aleksandra Karađorđevića, konak kneza Miloša, letnjikovac kralja Petra I, a pored istorijskih spomenika kraj se odlikuje prirodim lepotama od kojih su najpoznatije: Lazareva ili Zlotska pećina, čija dužina hodnika dostiže i do neverovatnih 10 kilometara, a početni deo je uređen tako da posetioci mogu uživati u ovoj prirodnoj lepoti.
Takođe, još dve pećine se nalaze u njenoj okolini, Bogovinska i Vernjikica pećina. Prema Zaječaru, nedaleko odavde, nalazi se Feliks Romulijana, poznato arheološko nalazište. Gamzigradska, Šarbanovačka, Nikoličevska i Smračkovačka banja se takođe ubrajaju u jedne od prirodnih lepota u okruženju Brestovačke banje.
Pored mnogobrojnih istorijskih spomenika, lekovitih terapija, možete se baviti raznim sportsko- rekreatvnim aktivnostima, od kojih su najatraktivnije planinarenje i skijanje na stazama čudovate, prirodne lepote, planine Crni vrh, obilazak Lazarevog kanjona, šetnja po Dubašnici, kao i ribolov na Borskom jezeru.
Možete prisustvovati poznatoj manifestaciji “Dani Bresovačke Banje“ za vreme koje se održavaju koncerti, folklorni nastupi, izlažu se domaći proizvodi itd.
Smeštaj i cene
Klub Hotel RTB Bor Brestovačka Banja ima smeštajni kapacitet od 50 ležaja, koji je raspoređen u dva dela, a sadrži jednokrevetne i višekrevetne sobe, kao i apartmane.
Sobe sa terasama koje pružaju pogled na bujnu šumu Brestovačke banje, opremljene su nameštajem u stilu “prošlih vremena“ i pružaju podjednako uživanje kao i sobe i apartmani, sa ili bez terase, koje se nalaze na dograđenom spratu, opremljene najsavremenijim standardima.
Restoran raspolaže sa 300 mesta, u njemu možete da okusite tradicionalne i internacionalne specijalitete, od kojih su najpoznatiji raznovrsni sirevi, autentični ajvar, kajmak, razne pite, kao i velik izbor vina iz Timočkog kraja.
U sklopu ovog hotela nalaze se dve sale za sastanke u koje može da stane oko 100 ljudi. Gostima su u ponudi različiti rekreativni sadržaji, kao što su: pešačenje, kupanje u banji, jezeru, planinarenje, vožnja bicikla i mnogi drugi.
Svoj smeštaj možete naći u Hotelu “Srpska kruna“, koji poseduje sve što je potrebno gostima. Sobe sadrže televizor, kupatilo, internet, a u ponudi su jednorevetne, dvokrevetne i trokrevetne sobe.
Velika prednost ovog hotela je to što se na recepciji možete obratiti na srpskom, rumunskom i engleskom jeziku.
Cene sobe zavise od toga da li su jednokrevetne ili višekrevetne, a kreće se od 1 800 dinara do 4 500 dinara za dvokrevetnu sobu. Boravišna taksa se plaća 50 dinara, a osiguranje svega 10 dinara. Za vreme boravka možete koristiti medicinske tretmane, čije se cene kreću od 200 do 1 000 dinara u zavisnosti od tretmana.
Postoji i opcija privatnog smeštaja, među kojima se najviše izdvajaju Domaćinstvo Gulić i Domaćinstvo Stojčić.
Oba privatna smeštaja nalaze se u naselju Banjsko polje, a na osnovu mnogobrojnih posetilaca, ova domaćinstva se trude da gostima pruže odličnu uslugu i odlične uslove.
Što se tiče cena i rezervacije, potrebno je pozvati broj telefona i raspitati se oko ponude koju pružaju.