Orlovačko jezero – informacije i zanimljivosti
Zelengora je jedna od najlepših planina na Balkanu, nalazi se u Bosni i Hercegovini, i ulazi u sastav Nacionalnog parka “ Sutjeska“, koji ujedno važi i za najstariji u Bosni i Hercegovini, a koji je tu titulu dobio davne 1965. godine. Prostire se na 17 500 hektara, a njemu najbliži grad je Foča.
Perućica koja važi za jednu od dve poslednje prašume u Evropi nalazi se u Sutjeskoj, u kojoj se takođe nalazi najviši planinski vrh, u Bosni i Hercegovini, Maglić sa 2 386 metara nadmorske visine. Ova planina predstavlja ogroman izazov za alpiniste, planinare i ostale ljubitelje prirode. Kroz srce ovog nacionalnog parka protiče istoimena reka koja pruža predivan prizor.
Karakterišu je šume, jezera, prelepo očuvana divljina koja se ubraja u jednu od najčudesnijih na Evropskom kontinentu. Kako se ovaj Nacioanlni park prostire na malom prostoru, neverovatno je koliko je biljnog i životinjskog sveta na njemu skoncentrisano, stoga on uvek privlači mnoge geologe, zoologe i botaničare.
Ovde se nalazi preko stotinu vrsta jestivih gljiva, kao i veliki broj ugroženih vrsta. Guste šume predstavljaju stanovište za gotovo sve vrste ptica koje su karakteristične za balkansko podneblje, zabeleženo je oko 114 vrsta, s tim da jedan deo njih ne stanuje ovde tokom čitave godine, već posećuje Nacionalni park svakog leta, kao i tokom jeseni i proleća.
Veoma je popularno turističko mesto jer ujedno predstavlja mesto gde se odigrala jedna od najznačajnijih bitaka u istoriji našeg naroda, a to je Bitka na Sutjesci davne 1943. godine za vreme Drugog svetskog rata na prostorima bivše Jugoslavije.
Postoje mnoge znamenitosti koje možete posetiti na putu do samog Orlovačkog jezera, kao što su poznata Dolina heroja na Tjentištu gde se nalazi memorijalni kompleks sa spomenikom podignutim u čast palim borcima, muzej, spomen- kuća. Sve sem spomenika bilo je uništeno do 1995. godine. Nekoliko decenija kasnije Evropska Unija uključila se u projekat, prilikom kog je postavljeno 200 znakova unutar parka, izgrađeno je 80 kilometara staza za bicikliste, kao i 70 kilometara staza za pešačenje. Hoteli su obnovljeni, sagrađene su tri plainske kuće, šest kuća za seoski turizam kao i pet vidikovaca.
Najviši vrh Zelengore sa 2 015 metara nadmorske visine je Bregoč. Poznata je po velikom broju jezera, u koje se uvrštaju: Štirinsko, Kladopoljsko, Jezero Gornje Banje, Jezero Donje Bare, Kotlaničko, Borilovačko, Orlovačko, Bijelo i Crno jezero. Planina predstavlja savršenu destinaciju za ljubitelje planinarenja, biciklizma, ribolova, u svakom slučaju je pravo mesto za ljubitelje prirode i avanturiste.
Orlovačko jezero uvrštava se u tip jezera koja nastaju erozionim radom lednika, tj. spada u grupu cirkovih jezera. Nalazi se na nadmorskoj visini od 1 438 metara, čija dužina dostiže do 350 metara, a širina oko 100 metara. Kako pripada Zelengori, nalazi se u sklopu Nacionalnog parka Sutjetska. Njegova prosečna dubina je 5 i po metara.
Vrhovi Orlovac i Orlovača izdižu se istočno od jezera, Stog južno sa 1 821 metara nadmorske visine, Bregoč jugoistočno sa 2 014 metara nadmorske visine, i Ljeljen sa najnižom nadmorskom visinom, severno, od 1 765 metara.
Planinska kuća važi za jednu od najlepših destinacija koja se nalazi u blizini samog Orlovačkog jezera, pored nje postoje i druge sjajne lokacije za kampovanje i odmor.
Do Orlovačkog jezera se može doći iz dva smera, jedan preko Kalinovika, asfaltnim putem, koji vodi do sela Jelašca. Ostatakom puta do jezera vodiće vas tvrdi šumski put, koji je poprilično nepogodan, jer za vreme padavina ova deonica koja iznosi približno 22 kilometara, postaje blatnjava, pa samim tim teško pristupačna, stoga odgovara samo terenskim vozilima.
Drugi prilaz jezeru, takođe preko tvrdog šumskog puta, do mesta Čemero je prohodniji. Potrebno je da se pređe pedesetak kilometara da bi se došlo do prevoja, sa kog kreće planinska staza koja vodi do Kotlaničkog i Štrinskog jezera, a sa ovog prelaza se može spustiti do Orlovačkog jezera. Padine Stoga kao i Borilovačko, odnosno Jugovo jezero je ono što se ukazuje odmah pri spuštanju niz prevoj.
Lovačka kuća se nalazi na samo nekoliko stotina metara od Orlovačkoj jezera, i ona pripada Nacionalnom parku Sutjeska. Ona raspolaže dnevnim boravkom sa kaminom, dve spavaće sobe, kao i kuhijom i kupatilom. U blizini jezera nalaze se objekti čiji je smeštaj ograničen, kao i kamp sa izvorom pijaće vode.
Iznad Orlovačkog jezera nalazi se bukova šuma, iz koje se izlazi neposrerdno pre izlaska na sedlo, koje deli vrhove Ljeljen i Orlovac. Iz ovog sedla može se popeti uz kratak grebenski uspon, levo na sam vrh Ljeljen, čiju smo visinu ranije pomenuli.
Međutim, ovaj uspon se preporučuje malo iskusnijim i hrabrijim planinarima. Vidnom i prohodnom stazom nastavlja se dalje, gde se sa desne strane jasno vidi vrh Orlovac. Kako su ove staze bile poprilično strme, pravo olakšanje predstavlja prelazak na pašnjačku zaravan koja se nalazi nedaleko od katuništa Zavidež. Kada se izađe na prostranu zaravan dolazi se do vrha Videž sa nadmorskom visinom od 1 864 metara.
Osim planinarenja, Orlovačko jezero predstavlja jednu od turističkih lepota Srbije, pravu prirodnu oazu mira i tišine. Svež vazduh, bujno zelenilo i organizovane planinske ture na Zelengoru i vrh Bregoč uz pratnju vodiča, koji će Vas na najsigurniji način odvesti do krsta na vrhu i prelepe panorame koja se odatle pruža, svakoga ostavlja bez daha, a samo Orlovačko jezero od skora ima i poseban značaj za strastvene ribolovce koji će zasigurno biti česti posetioci jezera.
Naime, NP Sutjeska organizovao je poribljavanje Orlovačkog jezera kao i reke Sutjeske, pa su ove vode, u cilju očuvanja ribljeg fonda, obogaćene za čak 15 000 komada potočne pastrmke i to veličine od 8 do 12 centimetara.