Gamzigradska Banja – info i zanimljivosti
Gamzigradska Banja se nalazi u istočnoj Srbiji, nedaleko od grada Zaječara, koji predstavlja administrativni centar Timočke Krajine, koja je smeštena u dolini reke Timok.
U Zaječaru je prema popisu stanovništva iz 2011. godine živelo 38 165 stanovnika, dok je prema popisu iz 2002. godine živelo nešto više stanovnika, 39 625, što nam ukazuje da se broj stanovnika blago smanjuje.
Banja se nalazi na 220 kilometara jugoistočno od Beograda, a na svega 11 kilometara od Zaječara, zapadno. Smeštena je na nadmorskoj visini od 160 metara u meandarskoj (pojam „meandar“ najčešće upotrebljavamo kada želimo da opišemo reku koja krivuda u obliku latiničnog slova “S“) dolini donjeg toka Crne reke, odnosno Crnog Timoka, čije je mesto izviranja planina Malinik u samoj oblasti Kučajskih planina.
Ova reka je veoma interesantna baš zbog toga što na pojedinim mestima ima veoma krivudav tok, a dužina reke iznosi 84 kilometara, dok njen zapreminski protok kod grada Zaječara iznosi 12,6 kubnih metara u sekundi.
Kako je smeštena na samim obalama Crne reke (Crni Timok) u njenoj blizini se nalazi magistralni put Zaječar – Paraćin koji se odlikuje izuzetnom saobraćajnom vezom u svim pravcima, što znači da je ova banja odlično saobraćajno povezana sa mnogim pravcima i gradovima u našoj zemlji.
Istočna Srbija je zaista jedan od prirodno najbogatijih krajeva naše zemlje, ovaj deo Srbije odlikuju mnogobrojne planine, pećine, jezera, kanjoni, jame, kao i lekovite banje među kojima se nalazi i Gamzigradska Banja.
Meštani koji naseljavaju ove krajeve nazivaju Gamzigradsku Banju skraćeno “Gambanja“. Nalazi se pod uticajem kontinentalne klime, mada je sama mikro- klima ove banje više mešavina podplaninske i kontinentalne klime, u kojoj su leta izuzetno topla, a zime veoma hladne.
Mnogo prirodnih atrakcija, koje su veoma interesantne za turiste, nalaze se u okolini Gamzigradske Banje.
Jedna od najstarijih hidrocentrala u Srbiji upravo se nalazi u ovoj banji. Hidroelektrana “Gamzigrad“ sagrađena je davne 1909. godine, a rekreativni i nastavno- obrazovni objkat nalaze se u okviru ove elektrane.
Ispred nje se nalaze biste Đorđa Stanojevića i Nikole Tesle, koje su napravljene od srebra, u čast ova dva velikana bez kojih ne bi postojala ova elektrana.
Dugogodišnja tradicija lekovitih svojstava
Gamzigradska Banja predstavlja još jednu u nizu banju u našoj zemlji koja se može pohvaiti svojim lekovitim termomineralnim izvorima voda.
Pored ovih specijalnih izvora poseduje svoju bolnicu koja je specijalizovana za lečenje određenih bolesti, o njoj ćemo nešto kasnije više reći.
Pruža toplu dobrodošlicu svima koji žele da se upoznaju sa čarima koje poseduje, kao i naravno onima kojima je potreban lekoviti tretman.
Korišćenje lekovitih potencijala datira još od 1920. godine, kada su izgrađena prva kupatila na ovom području zarad lekovitih kupki.
U tom periodu ovo područje još uvek nije bilo u formi banje, niti je tada postojala specijalizovana bolnica.
Uskoro će biti tačno jedan vek od kada se koriste lekoviti potencijali, što nam govori o zaista dugoj i kvalitetnoj tradiciji ovog područja.
Istorija Gamzigradske Banje
Rimljani su ostavili mnogobrojne tragove svoje kulture na tlu naše zemlje, od kojih su mnogi u vezi sa nalazištima ruda, termomineralnih izvora kao i strateški važnih lokacija.
Ovi tragovi materijalne kulture upravo se mogu videti na primeru carskog grada Feliks Romuliane i same Gamzigradske Banje.
U blizini grada Zaječara nalazi se arheološko nalazište Gamzigrad, gde se nekada nalazila antička rimska palata Feliks Romulijane. Ova palata je od 29. juna 2007. godine dobila svoje mesto na UNESKO- voj listi svetske baštine.
Mesto predstavlja rezidenciju rimskog cara Gaja Valerija Masksimilijana Galerija, koji ga je nazvao “Romulijana“ u čast svoje majke Romule. Nažalost, palata nikada nije dovršena, a carevi koji su vladali tokom 4. veka su ovaj posed prepustili hrišćanskoj crkvi, da bi u toku sledećeg veka ovaj veleletni posed bio uništen od strane varvara.
Justinijan I je za vreme svoje vladavine, u 6. veku, obnovio ovu rezidenciju vidu pogranične tvrđave.
Međutim, napadi na ovo mesto su nastavljeni, pogotovo tokom najezde Slovena na samom kraju 6. veka, nakon čega je ova, nekadašnja, carska rezidencija u potpunosti napuštena. Moćan grad se prostirao na nešto više od 6 hektara, a u njemu se nalazilo oko 20 utvrđenih kula.
Raskošna palata, tri hrišćanske crkve, dva paganska hrama zajedeno sa mnogim drugim utvrđenjima činili su ovaj grad.
Gamzigradska Banja se svrstava u najstarije centre u kojima se primenjuje lekovita mineralna voda, kao i i blato, odnosno za nju kažemo da je najstariji balneološki centar naše zemlje. O kvalitetu njenih izvora, govori činjenica da je nakon ustanovljenja Zavoda za specijalizovanu rehanilitaciju, spala u grupu jedne od deset najposećenijih u Srbiji.
Prvi pisani podaci potiču iz 19. veka, tačnije iz 1835. godine, kada je čuveni baron Harder boravio na ovom području, prilikom čega je ukazao na postojanje lekovite vode u blizini sela Gamzigrada, koje se nalazi na Crnom Timoku.
Nakon toga, javljaju se terenske beleške koje datiraju iz 1863. godine. Još jedan značajan podatak u vezi sa prvim terapijskim kupanjem Josifa Pančića i njegovih učenika, datira iz 1890. godine.
Prvo solidnije zatvaranje vrela mineralne vode koje se obavilo sistemom cevi i drugih uređaja, a sve u cilju njegovog racionalnog korišćenja, odnosno prva kaptaža izvora obavila se 1925. godine na mestu na kom se nalaze današnji bazeni 2 i 3, koji su smešteni gotovo u samom koritu Crnog Timoka.
Razvoj Gamzigradske Banje započinje 1954. godine, odlukom Narodnog odbora sreza Zaječara o uređenju i zaštiti banje. Odmah nakon ovoga usledila su nova hidrogeološka istraživanja, zajedno sa hemijskim analizama vode, pri čemu su jasno definisane indikacije i kontraindikacije vode.
Sledi veoma lep period razvoja Gamzigradske Banje, za vreme kog je izgrađen hotel Kastrum 1962. godine zajedno sa depandansom.
Takođe je izgrađen most preko Crnog Timoka, u samom centru banje. Obnovljena su kupatila, uređen je park, takođe je donet Generalni urbanistički plan. Kako se banjski objekti nalaze u priobalju reke Crni Timok bilo je neophodno da se ono reguliše, što se i dogodilo 1992. godine.
Kao što smo već pomenuli, veoma veliki značaj za razvoj banje, pored svega navedenog, bilo je osnivanja Zavoda za prevenciju, lečenje i rehabilitaciju perifernih krvnih sudova i vibracione bolesti, osnovan 1976. godine.
Mineralni izvori Gamzigradske Banje
Prostor na kom se nalazi Gamzigradska Banja je antiklinalno- sinklinalne geološke strukture u pravcu sever- jug, u ovakvoj građi terena možemo slobodno reći da su najdominantnije krečnjačke tvorevine, glinci, vulkaniti, laporci i mnogi drugi.
Vodu u pogledu minerala možemo okarakterisati kao infiltraciona, a značajno je napomenuti da se mineralna voda ne javlja u vidu površinske akumulacije, te se smatra da se ona ne meša sa atmosferskim vodama.
Gazigradska Banja ukupno ima pet izvora, od kojih se većina, tačnije tri nalaze u priobalju, a dva su smeštena u samom koritu Crnog Timoka.
Temperatura vode se kreće između 37 stepena Celzijusa i 40 stepena Celzijusa, a zapreminski protok iznosi između 2,5 i 5,5 litara u sekundi. Ukupna mineralizacija vode iznosi 0,65 grama po litru, a njen pH reakcije je 7,4, dok spada u hidrokarbonatno- hlorno- natrijumski tip.
Od gasova u njenom sastavu dominira azot (N2), a poznato je da od elemenata radijuma i radone potiče njena radioaktivnost.
Ovde ne postoje samo prirodni izvori, postoje takođe i nekoliko hidrogeoloških bušotina.
Gamzigradska Banja- indikacije, lečenje bolesti
Najstarija i najvažnija funkcija lekovite termomineralne vode i peloida (lekovitog blata) u Gamzigradskoj Banji je upravo za lečenje različitih bolesti i povreda.
U Zavodu za prevenciju, lečenje i rehabilitaciju perifernih krvnih sudova i vibracione bolesti, odnosno Specijalnoj bolnici za rehabilitaciju Gamzigrad, trenutno ima više od 70 zaposlenih, kako lekara, fizioterapauta, tako i medicinskih sestara i drugog stručnog osoblja.
Navešćemo najčešće bolesti koje se tretiraju u specijalnoj bolnici „Gamzigrad“, to su:
Zglobni i vanzglobni oblici reumatizma; ortopedske bolesti i posttraumatska stanja (ovde spadaju stanja nakon povrede, preloma, nekih hiruških intervencija, trauma i drugih);
oboljenja perifernih krvnih sudova (u ovu grupu spadaju funkcionalni i organski poremećaji arterijskih krvnih sudova, poremećaja perifernih venskih krvnih sudova, kao i bolesti limfnog sistema);
degenerativna oboljenja zglobova;
bolesti vezivnog tkiva; ginekološke bolesti; anomalije kod dece u razvoju; razna neurološka oboljenja; vibracione bolesti.
Nekoliko različitih specijalizovanih odeljenja se nalazi u okviru bolnice “Gamzigrad“, a to su:
Bolničko odeljenje za lečenje i rehabilitaciju pokretnih bolesnika;
Odeljenje za specijalističko- konsultativne preglede i dijagnostiku (ovde sapadaju: kabinet za vaskularnu dijagnostiku, biohemijska laboratorija, kabinet za kardiološku dijagnostiku, kabinet za elektromioneurološku dijagnostiku, kao i specijalistička ambulanta);
Bolničko odeljenje za lečenje i rehabilitaciju nepokretnih i ograničeno pokretnih bolesnika;
Odeljenje za terapijski i rehabilitacioni tretman.
Ova specijalna bolnica raspolaže sa dva zatvorena bazena u kojima se nalaze lekovite vode, od kojih je bazen većih dimenzija namenjen za kupanje odraslih osoba, dok je manji bazen namenjen za decu.
Ovi bazeni su samo jedan od načina primene terapija lekovitim vodama, pored njih se terapija može vršiti uz pomoć: Haufeovih kupki; naizmeničnih kupki; četvoroćelijskih kupki; mineralnih i galvanskih kada.
Ostale terapije koje se sprovode u ovoj ustanovi su:
Elektroterapija uz pomoć najmodernijih aparata (ultrazvuk, mikrotalasna i kratkotalasna diatermija, interferentne, dijadinamične, visokofrekventne, eksponencijalne struje i drugo); terapije hiperbaričnom oksigenacijom (uz pomoć hiperbarične komore); terapije za tretiranje bolesti krvnih sudova, uz pomoć aparata “Vacusac“ i “Vasculator“; fototerapije (ultravioletne i infraruž lampe); fizikalne “kinezi“ terapije; termo- terapije (parafini).
Cenovnik zravstvenih usluga koje pruža Specijalna bolnica za rehabilitaciju Gamzigrad
Cene variraju u zavisnosti od zdravstvene usluge koja Vam se pruža, mi ćemo navesti samo neke, a savetujemo Vam da odete na sajt istoimene ustanove i pogledate cene u zavisnoti od toga šta Vas interesuje.
Na primer cena pregleda fizijatra iznosi 400 dinara, davanje subkutanih injekcija iznosi 100 dinara, hiruška obrada rane iznosi 4 800 dinara, laseroterapija iznosi 350 dinara.
Gamzigradska Banja- smeštaj
Hotel “Kastrum“
Nalazi se na svega 10 kilometara od centra grada, ono što je specifično za ovaj hotel, je da pored ugostitljskih usluga, organizuje i pripremu sportskih ekipa, raznih vrsta seminara, nastavu u prirodi, prijem ekskurzija i mnoga druga.
Obuhvata četiri apartmana, kao i dvokrevetne i jednokrevetne sobe.
Raspolaže sa ukupno 150 ležaja, dok sam restoran raspolaže sa 500 mesta za sedenje, raspolaže različitim sportskim terenima (fudbalski i teniski teren), bazenima, kao i prostranom terasom.
Ono što je značajno je da se u okviru ovog hotela nalazi dijagnostički i rehabilitacioni centar za dijagnostiovanje i lečenje raznih bolesti (bolesti perifernih i arterijskih krvnih sudova, limfnog sistema, reumatizma i mnogih drugih).
U sobama u kojima boravite na raspolaganju Vam je TV, internet, klima, kupatilo, a za svakog gosta je obezbeđeno parking mesto.
Cene smeštaja variraju u zavisnosti od odabira smeštaja, podložne su promenama, te bi najbolje bilo da se obratiti na kontakt telefon koji glasi: 019450333, i tim putem direktno pitate za sve informacije koje Vas zanimaju.